Waar komt jouw post vandaan?

Het distributiecentrum van Wemmel ligt wat verscholen achter een grote poort in het Wemmelse industriegebied. Enkel de bestelwagens van bpost verraden dat hier een massa pakjes en brieven worden verdeeld.

Wil je de daarmee gepaard gaande bedrijvigheid zien? Dan moet je vroeg opstaan. We worden om halfacht ontvangen door coördinator Geert Peeters en bpost-woordvoerder Mathieu Goedefroy. Op dat moment zijn de Wemmelse postbodes net de laatste pakjes aan het sorteren die vanuit Brussel X zijn binnengebracht. Die worden op de band gescand om te kijken in welke wijk en dus ook bij welke postbode ze uiteindelijk terecht moeten komen. Elke postbode zal uiteindelijk een manshoge container te verdelen hebben.

Brussel X

‘We hebben in België vijf grote sorteercentra’, legt Goedefroy de werking van bpost uit. ‘In Brussel, Charleroi, Luik, Antwerpen en Gent wordt de post voor de meer dan honderd lokale distributiecentra verdeeld. Alle post van en naar Wemmel passeert via Brussel X in Neder-Over-Heembeek, waar elke dag meer dan 1,5 miljoen pakjes en brieven gesorteerd worden op basis van de postcode.’

De post bestemd voor Wemmel, en ook alléén die, komt terecht in het distributiecentrum van Wemmel, dat een van de kleinere lokale distributiecentra is. Geert Peeters superviseert vanuit het bpost-kantoor in de Havendoklaan in Vilvoorde in totaal zeven distributiecentra in onze regio, waar alles samen zo’n 300 postbodes aan de slag zijn. ‘’s Nachts wordt vanuit Brussel X al een eerste levering gedaan. Voor zeven uur ’s morgens volgt de rest. Dan gaan de postbodes aan de slag om hun ronde voor te bereiden, door de pakjes, brieven en publicaties te sorteren.’

Opvallend: bij dat sorteren komt nog veel handwerk kijken. In Brussel X verloopt natuurlijk heel veel geautomatiseerd. En ook in Wemmel passeren de pakjes eerst nog op een band, maar elke postbode controleert nadien nog eens alle pakjes in zijn container. Ongeveer de helft van het Wemmelse distributiecentrum wordt ingenomen door de werkposten van de postbodes. Die werkpost bestaat uit verschillende rekken vol tussenschotten. In de ruimte tussen twee schotten sorteren ze de post op straat en huisnummer. Huizen waarvoor mensen een postadresverandering achter de schermen

Bij elk adres staat ook hoe het zit met de zogenaamde ZZA’s – de zendingen zonder adres. Want reclame- en informatiebladen vragen om een aparte behandeling. Heb je een sticker op je brievenbus? Dan ontvang je in principe geen reclame. Is dat bij jou thuis toch het geval? Dan is dat wellicht omdat er ook reclame door privéfirma’s wordt bezorgd.

En dan zijn er nog de informatiebladen. Bpost ontvangt ons niet toevallig op de dag waarop de nieuwe nummers van de zandloper, Wemmel Info en RandKrant worden verdeeld. Die komen apart aan in het distributiecentrum en gaan mee in alle bussen. Al zit de zandloper die je nu in handen hebt niet bij iedereen op dezelfde dag in de brievenbus. Want omdat niet-prioritaire post pas ten laatste binnen de drie dagen bezorgd moet worden, alterneren de postbodes: het ene deel van hun wijk krijgt die post op de ene dag, het andere deel op de volgende. Prioritaire post en aangetekende brieven worden wel elke dag overal bezorgd. Non-priorpost die om een of andere reden te lang is blijven liggen, wordt automatisch prioritair. Aardig om te weten: de postbedeling door bpost wordt ook gemonitord door het Belgisch Instituut voor Post en Telecommunicatie (BIPT), dat met scanners en verborgen trackers in sommige poststukken de kwaliteit controleert.

En dan naar buiten

Ondertussen vertrekken de eerste postbodes uit het distributiecentrum. Peeters: ‘De eerste die vertrekken zijn degenen die ‘bundels’ moeten wegdoen. Dat zijn grotere hoeveelheden briefwisseling voor bijvoorbeeld bedrijven, gemeentediensten of de politie. We hebben ook first-serviceklanten die betalen om hun post voor negen uur te ontvangen.’

Tijdens de eigenlijke bedeling krijgen de postbodes best wat vrijheid. Het mobiele scanapparaat waarin al hun te leveren poststukken geregistreerd zijn, is hun houvast. De voorgestelde routes zijn efficiënt uitgestippeld, maar de postbodes kennen het terrein zelf het beste. Ze mogen kiezen of ze met de bestelwagen of met de fiets gaan. En het is zeker niet zo dat ze per brievenbus maar enkele seconden krijgen: ze bepalen zelf in zekere mate hun tempo. Peeters: ‘Wij kunnen niet alle dagen inschatten hoeveel werk er gaat binnenkomen. Als ze vroeger klaar zijn, kunnen ze vroeger naar huis.’ Sowieso eindigen de rondes tegenwoordig in de namiddag.

Om postbode te zijn heb je natuurlijk beter niet te veel moeite met cijfers. Graag buiten zijn en zelfstandig kunnen werken, zijn evidente pluspunten. Peeters heeft in onze regio ook al een achttal Oekraïners in dienst. ‘Met hen zijn we iets meer dan een jaar geleden gestart. Ook in samenwerking met OCMW’s. Na een basisopleiding kregen ze bij ons een contract en daar zitten uitstekende werkkrachten tussen.’

Groeien in het bedrijf is ook mogelijk. Het distributiecentrum van Wemmel heeft met Mirko een teamleider die de problemen opvangt en de kwaliteit van de dienst bewaakt. Hij was eerst zelf postbode, net zoals Geert Peeters trouwens. De postbedeling is wel onderhevig aan een aantal evoluties. Een zeer belangrijke verandering is bijvoorbeeld dat bpost na de vermindering van overheidssubsidies voor de krantenbedeling die activiteit stelselmatig uit handen moet geven. Voor bpost en de postbodes betekent dat een activiteit minder die altijd vroeg in de ochtend stond ingepland. De overgang van bpost naar een andere krantenbedeler in Wemmel is evenwel ten vroegste in 2026.

Ook de bekende briefjes met de melding dat je niet thuis was op het moment dat de postbode langskwam, zal je niet langer aantreffen: die zijn afgeschaft. Peeters: ‘Die melding gebeurt nu elektronisch, via mail of app, omdat bpost steeds digitaler te werk wil gaan.’ Geert en Mathieu benadrukken daarom de mogelijkheid om online of via de app aan te geven op welke veilige plek pakjes thuis kunnen worden bezorgd bij afwezigheid. In één moeite wijzen ze op het belang van een conforme brievenbus. Goedefroy: ‘In heel België zijn er ongeveer zes miljoen brievenbussen. Daarvan zijn er een heel groot aantal niet conform, wat onze mensen veel tijd en het bedrijf veel geld kost.’

Het merendeel van de poststukken die bpost bezorgt zijn tegenwoordig sowieso pakjes, en tijdens de drukke eindejaarsperiode explodeert dat aantal.

Peeters: ‘Dat begint vanaf Black Friday en Sinterklaas en loopt door tot eindejaar. Waar we op een gewone dag als deze een 700-tal pakjes per dag verwerken, stijgt dat aantal in de eindejaarsperiode met 30 à 40 procent.’ Bpost neemt dan extra tijdelijk personeel aan, van wie er sommigen eventueel later aan de slag blijven. ‘Want wie na de winterperiode nog gemotiveerd is, blijft meestal langere tijd.’

Tekst: Michaël Bellon
Foto: © Tine De Wilde
Uit: zandloper december 2024