‘Tijdens mijn kinderjaren ging ik op zondag regelmatig met mijn ouders naar het Flageygebouw in Elsene, waar concerten werden opgenomen. Dat waren mijn eerste contacten met klassieke muziek, en met de viool in het bijzonder. Ik heb nog een vroege herinnering aan een van die concerten, toen ik op een van de eerste rijen zat, en een bepaalde passage van de violist zo’n indruk op mij maakte dat ik ze heb onthouden. Toen ik later zelf muziek studeerde en mijn leraar me een muziekstuk voorschotelde, herkende ik het meteen: het vioolconcerto van Bach in E.’

Vlaamse en Ierse folk

Dat Filip rond zijn 7 à 8 jaar muziek ging studeren, was geen verrassing. ‘Alle broers en zussen hebben dat gedaan. Ik heb ook een beetje piano gestudeerd, maar de viool is mijn hoofdinstrument gebleven. Al ben ik daar veel verschillende wegen mee opgegaan. In het begin is de opleiding natuurlijk louter klassiek, maar als tiener kwam ik in contact met folkmuziek. De Vlaamse groep Rum was op dat moment heel bekend, en hun violist Wiet Van de Leest heeft mij geïnspireerd om zelf ook folk te gaan spelen – zowel Vlaamse als Ierse. Op die manier ben ik ook op het pad van de improvisatie gekomen: afwijken van de partituur en zelf iets verzinnen. Ook dat blijft nog altijd een belangrijke rol spelen in mijn muziekspel, vooral als ik jazz speel.’

De viool waarop Filip speelt, heeft hij al van toen hij 16 was. Jazz speelt hij op een veel jonger instrument van een vioolbouwer uit Praag. ‘Toen mijn kinderen in Wemmel naar de muziekschool gingen, ben ik er zelf begonnen aan een tweede vioolopleiding, die mij nog veel heeft bijgebracht. Ik heb er ook harmonie en compositie gestudeerd, waardoor je de muziek ook beter gaat begrijpen.’

Da Capo

Filip oefent op dit ogenblik minder dan hij zou willen. ‘Ik heb jaren in een symfonisch orkest gespeeld – eerst het Belgisch Medisch Orkest, en later een afsplitsing daarvan. Daarnaast heb ik ook 15 jaar in het jazzcombo Sibeljazz gespeeld, en een 10-tal jaar in een strijkkwartet. Op dit moment speel ik nog in het Gentse strijkorkest Da Capo.’ Als het op luisteren aankomt, kan Filip geen dag zonder. Bach blijft de hoofdrol vertolken. ‘Zijn sonates en partita’s zijn voor mij de koninginnenstukken voor vioolsolo. En dan vooral één deel dat bij violisten heel bekend is: de Chaconne uit Partita no. 2 in re klein. Bach gaat recht naar de ziel. Dat is nogal poëtisch uitgedrukt, maar ik kan het niet beter beschrijven. Zijn werk staat voor mij toch nog een beetje boven alle anderen, met helemaal bovenaan de Matthäuspassie.’

Verjaardagsmuziek

Naast veel andere muziek geniet hij erg van Mozart, die hij ook bijzonder plezierig vindt om te spelen. Een heel andere luisterervaring zijn dan weer de strijkkwartetten van Sjostakovitsj. ‘Bij de geboorte van elk van mijn kinderen koos ik een muziekstuk dat op dat moment veel voor mij betekende, en dat ik dan aan hen opdroeg. Jarenlang lieten we het dan op hun verjaardag weerklinken: de Watermuziek van Händel, de veertigste symfonie van Mozart, het klarinetconcerto van Mozart en het derde pianoconcerto van Rachmaninov.’

Jazz beluistert Filip liever op een festival in openlucht zoals Brosella of Gent Jazz dan thuis. En als het over popmuziek gaat, noemt hij graag de plaat Graceland van Paul Simon. ‘Omdat dat een prachtige ontmoeting is van westerse en Afrikaanse muziek.’ Nog een laatste tip uit zijn platenkast: Spaanse renaissancemuziek uit de 16e eeuw. ‘Dat is de periode van de polyfone muziek. Een nummer dat mij verraste was Di, Perra Mora van Pedro Guerrero, van de plaat El Cancionero de Medinaceli. Ik werd onmiddellijk gegrepen door de rijke ritmes. Een echte ontdekking.’

De Platenkast

• De Matthäuspassie, de Chaconne uit Partita no. 2 in re klein van Bach
• Strijkkwartetten, klarinetconcerto en veertigste symfonie van Mozart
• Soundtrack van de film Amadeus
• Watermuziek van Händel
• Derde pianoconcerto van Rachmaninov
• Strijkkwartetten van Sjostakovitsj
• Di, Perra Mora van Pedro Guerrero
• Graceland van Paul Simon
• Rum 1972-1978 (driedubbele cd)

Tekst: Michaël Bellon
Foto: © Tine De Wilde
Uit: zandloper maart 2024